Elmi tədqiqat üsulları

Elmi fəaliyyətin mahiyyəti

Bakalavr təhsilindən sonra eyni ya da başqa bir sahədə magistr təhsili alaraq elmi-tədqiqat fəaliyyətini davam etdirməkdir.

Elm nədir?

“Müşahidə və təcrübəyə əsaslanan əqli fəaliyyət vasitəsilə dünyadakı hadisələri və bu hadisələri bir-birinə bağlayan qanunları tədqiq etmə fəaliyyətidir.”

Elm doğru düşünmək və sistemli məlumat əldə etməkdir.

 

MƏLUMATIN NÖVLƏRİ

Planlanmamış müşahidə:  Səthi məlumatlar

Planlanmış müşahidə:       Varlıq və hadisələri  olduğu kimi bilməkdir. Məntiqli, obyektiv və universal olmalıdır.    

Elm məntiqli, obyektiv və universal məlumatlar məcmusudur.

Nəticə:

1. Elmi həqiqətlər və qanunlar hər zaman hər yerdə doğrudur.
2. Məntiqə və obyektivlik kateqoriyalarına uyğun, subyektlərə görə dəyişməyən, sabit və obyektivdir.

  İstisna: İctimai elmlər.

 

Tədqiqat

Tədqiqat məlumatın əldə edilməsi, inkişaf etdirilməsi və həqiqətə uyğun olub-olmadığının dəqiqləşdirilməsi üçün göstərilən cəhddir.

“Mövzunu müəyyən bir model çərçivəsində araşdırmaqdır.”

 

Elmi fəaliyyət prosesində tədqiqat modeli:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sahə ilə əlaqədar ümumi şəkildə oxumağın nə kimi əhəmiyyəti var?

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Mövzu     

Düşünmənin mövzusu olan hər şeydir.

Hər mövzunu hər kəs tədqiq edə bilərmi?

 Mövzunun aktuallığı

   Yeni olmalı;

   Nəzəri və praktik əhəmiyyəti olmalıdır.

 

Mövzunun təyin edilməsində cavablandırılması vacib olan suallar

1. Seçilən mövzunun yenidən tədqiq edilməsinə ehtiyac varmı?
2. Mövzunun tədqiqi sayəsində əldə edilən nəticənin praktiki faydası nədən ibarət olacaq?

Əldə edilən nəticənin cəmiyyət və bəşəriyyət üçün bir dəyəri olacaqmı?

Şəxsi qabiliyyətlər və iqtisadi imkanların sorğusu:

   1. Bu məsələni tədqiq etmək üçün kifayət qədər qabiliyyətim varmı?

   2. Mövzu maddi imkanlar və vaxt ayırmağım baxımından uyğundurmu?

   3. Mövzunun üzərində tədqiqat aparsam maliyyə və idarəçilik baxımından lazımlı əməkdaşlıqlar qura bilərəmmi?

Mövzunun tədqiqi üçün mənbələrin toplanması ilə əlaqədar suallar:

1. Mövzu ilə əlaqədar problemlərin həll edilməsi üçün lazımlı mənbələri asanlıqla toplaya bilərəmmi?
2. Bəzi mənbələrin əldə edilməməsi kimi hallarda mövzu məhdudlaşdırıldığı təqdirdə nəticələr qənaətbəxş olacaqmı?

Mövzunun tədqiqi üçün mənbələrin toplanması:

Elm sahəsi və mövzu ilə əlaqədar əsas mənbələr bilinməli, mənbələrin əldə ediləcəyi yerli və xarici kitabxanalar (elektron kitabxanalar da) təyin edilməlidir.

 

METOD

Düşüncə fəaliyyətlərimizi ardıcıllıqla sıralama və istifadə etmə sənətidir.

Unutmayın!

Metodsuz görülən iş müvəffəqiyyətsizliyə məhkumdur.